Van Amy Webb tot Nicole Perlroth; onverschilligheid ligt op de loer

[Door Carlo van Kessel]

In wat voor wereld willen wij leven was de oproep in mijn laatste en ook eerste bijdrage aan het gezamenlijke notitieblok over SXSW 2022. Vandaag is mij duidelijk geworden dat deze vraag relevanter is dan ooit.

Amy Webb presenteerde rap en gedecideerd in een kort uur haar emerging tech trends. De grote zaal in het Austin Convention Center was stijf uitverkocht. 1500 tot 2000 hongerige toehoorders laafden zich aan haar ‘voorspellingen’. Termen als AI, Multiverse, Blockchain en Bio tech passeerden de revue. Amy nodigde ons uit met de boodschap ‘kijk met andere ogen’; repreception is the essence of innovation.’

En wie ben ik dan om Amy tegen te spreken. Op naar een glansrijke toekomst zou je denken met zoveel ook nieuwe technologische mogelijkheden. Maar mijn afdronk van een uur Amy was een andere. JA natuurlijk ze zet het strak weg en JA uiteraard het is een goed onderbouwd en evenwichtig verhaal. Maar ook ontstond er weerstand bij wat ik vond een extrapolatie van ontwikkelingen. En de vraag die vervolgens een uur lang door mijn hoofd spookte was ‘wat zegt dit nu?’ ‘wat vind ik hier nu van?’. En hoe gaan die 1500 mensen naast mij hier nu weg? Blij, hoopvol, bemoedigend of net als ik met een grote onzekerheid en weerstand?

Dat wat kan is al moeilijk te volgen, maar in welke wereld willen wij, wil ik leven is wat daarvoor komt wat mij betreft. Waar ga ik nog over, wie ben ik straks nog, in welke (virtuele wereld) leef ik of mag ik leven, wie heeft mij gevraagd of ik onsterfelijk wil zijn, wie heeft het recht om mijn DNA te verkopen en waarom zou iemand tijdens mijn slaap mijn koopgedrag willen beïnvloeden? Wie bedenkt dat? Zomaar wat vragen die zich snel afwisselen in mijn hoofd.  Amy schetst vervolgens per thema steeds de positieve en de beangstigende scenario’s. Maar in mijn hoofd zijn deze slechts te beantwoorden als we eerst de wezensvraag hebben beantwoord. Als je de wereld voorspelt heb je namelijk ook een verantwoordelijkheid om context te geven aan al deze ontwikkelingen. Zeg maar een maatschappelijk kader om te voorkomen dat we allemaal een tunnel inlopen waarvan we aan het eind zeggen ‘ ja maar dat is niet wereld die ik voor ogen had’. Maak ons bewust bekwaam Amy!!

Graag roep ik op om ons niet te verliezen is wat kan en wat mogelijk gemaakt kan worden. Of zoals Hans Anker mij treffend, na een metaverse presentatie die hij bijwoonde, deelgenoot maakte van het dilemma (mijn woorden Hans) of de vrouw in een rolstoel ook in de metaverse in een rolstoel moest zitten. Soms is het goed om concreet te worden maar nu lijkt het gevaar dat we te snel afzakken naar het instrument.

Wat ik er echt van vind is nog niet zo uitgebalanceerd in mijn hoofd, maar het maakt mij wel onrustig. Niet om wat Amy ter berde brengt maar meer over wat zij niet ter berde brengt. Het is mijn constante pleidooi, laten we bij de mens, onze waarden, beginnen en dan kijken wat de techniek er aan toe kan voegen. Peter Drucker, wie ken hem nog, leerde ons al enige tijd geleden culture eats strategy for breakfast. Een hedendaagse variant kan zijn human eats technology for breakfast.

Goed, na bijgekomen te zijn bij Franklins, one of the most famous BBQ restaurants of the world hier in Austin togen wij naar de opwekkende featured session: CyberWar 2022. Jonathan Reiber interviewde Nicole Perlroth, twee mensen met veel verstand van zaken. Ook wel eens lekker. We werden ruw uit onze SXSW bubbel gehaald en getrokken naar de verschrikkelijke oorlog die zich in de Oekraïne afspeelt. Na afloop was het woord kwetsbaarheid dat sterk resoneerde bij mij.

Na Amy en Nicole bedacht ik mij, waar ga ik eigenlijk nog over? Is mijn autonomie het nieuwe afval? Onverschilligheid ligt op de loer. Laten we samen het gesprek aangaan voordat we de tunnel van ‘overkomen’ ingetrokken worden en terecht komen in een wereld die niet meer over ons gaat.

En dan helpt het mij ook dat ik onlangs het boek De Keuze van Edith Eger heb gelezen. Voor mij het medicijn tegen onverschilligheid. Ik zeg het niet vaak, maar een echte aanrader juist in deze tijd. 

En nu op naar morgen.

Rules of engagement

[Door Niels Hansen] 

In wat voor wereld willen we leven? Die vraag stelde 'Surgeon General' Vivek Murthy deze week in een sessie waar ik samen met collega en medeblogger Carlo aanwezig was. Carlo schreef er eerder een artikel over op dit blog. Volgens Vivek kunnen we kiezen tussen een wereld van liefde en een wereld van angst en haat. Een hele eenvoudige keuze zou je zeggen. Niets is minder waar. Onbewust – althans dat mag ik hopen – lijken we een doodlopende weg te zijn ingeslagen.

Het programma van SXSW staat bol van tech. Metaverse, VR, digital humans. In de meeste sessies gaat het over hoe we met al die prachtige technologie ons leven beter en mooier kunnen maken. Over hoe patiënten met dementie en alzheimer met VR geholpen kunnen worden bijvoorbeeld. Als ik neurowetenschapper Walter Greenleaf van Stanford University moet geloven, zijn de mogelijkheden eindeloos. Tech helpt tegen PTSS en andere angststoornissen, tegen depressie, tegen eenzaamheid, tegen autisme. Daarover vertelde hij in het panel op zaterdagochtend in het Mariott hotel.

Die eindeloosheid van mogelijkheden heeft ook keerzijde, namelijk dat veel ontwikkelaars vooral kijken naar wat er allemaal kan en het waarom over het hoofd zien. Want vaak genoeg ontbreekt het probleem dat wordt opgelost in de propositie. Dat bleek vandaag ook tijdens de pitchsessie over smart cities, transport en logistiek. Enthousiaste startups presenteerden hun nieuwste uitvindingen, maar wat we met al die goede ideeën opschieten werd me vaak niet helemaal duidelijk.

Op één na overigens en dat was de pitch van Justicetext, een startup die een oplossing heeft bedacht om de enorme berg beschikbare videodata met AI te analyseren om het bewijsmateriaal voor rechtszaken er automatisch uit te filteren en om te zetten in audiotranscripties. Dan komen boeven achter de tralies, waar dat nu vaak niet het geval is. Blijkbaar bleef het bewijsmateriaal tot nu toe vaak ongebruikt, omdat het onderzoeken ervan onbegonnen werk was. Opgelost!

Die eindeloosheid zette trendwatcher en founder van het Future Today Institute Amy Web vervolgens in een veel groter en complexer perspectief. Ze nam de bomvolle grote zaal van het Convention Center mee in drie grote techtrends waar me midden in zitten. Een uur lang besprak ze de ontwikkelingen op het gebied van AI, Metaverse en Web3 en synthetische biologie. So far so good. Totdat ze ook de verschillende scenario’s schetste. Per trend werd de kans op zowel een positieve als een catastrofale uitkomst geschetst. Spoiler alert: in geen van de gevallen wint de eerstgenoemde. Oeps.

Ik was de stof van Amy nog aan het verteren – samen met de heerlijke brisket van Franklin’s Barbecue trouwens – om vervolgens aan te schuiven bij een sessie over cyberwar. Beter kon de content van een sessie niet aansluiten bij het moment. Maakten sommigen zich al zorgen over de risico’s van kernbommen, de gevolgen van een cyberoorlog zijn ook niet mals.

Een cyberoorlog vertoont veel gelijkenissen met een traditionele oorlog. Maar er is ook een belangrijk verschil. Partijen weten namelijk nog niet zo goed hoe ze op een aanval van de vijand moeten reageren, zoals dat bij traditionele oorlogsvoering in de wet is vastgelegd. De zogenaamde Rules of Engagement ‘are dose directives that delineate the circumstances and limitations under which United States forces will initiate and/or continue combat engagement’, valt in een studenten-handout van het US Marine Corps te lezen.

Het woord engagement bracht me ineens weer terug bij Vivek. Engagement is namelijk ook het Engelse woord voor verloving. Over de keuze tussen liefde en angst gesproken. Het lijkt me niet onverstandig dat er afspraken worden gemaakt over hoe landen wel of niet reageren op een cyberoorlog. Dat zou zomaar een heel vervelend scenario kunnen voorkomen. Maar misschien kunnen we tegelijkertijd ook nadenken over afspraken die gaan over trouw, respect en het koesteren van de liefde voor elkaar. Om voor elkaar te zorgen, tot de dood ons scheidt…

Een beetje somber

[Door Gerard Dielessen]

Laat ik dit stukje na drie dagen SxSW beginnen met een bekentenis. 

Ik ben wat somber. 

Dat zit zo. Al direct na aankomst in de Verenigde Staten leek de oorlog in Oekraïne heel ver weg. Raar. Toen de Russen Oekraïne binnenvielen op 24 februari werd ik met ik met newsalert van de NOS wakker in Praag. Het ongelooflijke gebeurde. Oorlog in Europa na 77 jaar. Ook bijzonder om dat in een voormalig Oost-Europees land te moeten horen. Als  nieuwsjunk volgde ik sindsdien iedere ontwikkeling met een toenemend gevoel van ongeloof. Een boze droom die waar blijkt te zijn. 

Ik had zelfs twijfels om naar de VS te gaan. Kan dat wel? Een ondefinieerbaar gevoel. Maar heeft het dan zin om thuis te blijven? Niet echt natuurlijk. 

Na twee dagen SxSW in Austin, Texas leek de intense beleving van hetgeen zich zo’n kleine 2000 kilometer van mijn woonplaats Oosterbeek afspeelde toch even aan inflatie (of zoiets) onderhevig. Natuurlijk werd het woord Oekraïne in de verschillende sessies genoemd. Maar aanvankelijk niet met de urgentie die je misschien wel zou mogen verwachten. De wereldvrede staat immers op het spel.

Tot dat gisteren aan het einde van de dag eurocommissaris Margarethe Vestager als eerste uitgebreid stilstond bij de onvoorstelbare oorlog en de indrukwekkende vastberadenheid van het Oekraïnse volk om hun land en democratie tot het bittere einde te verdedigen. Met massieve, vooral financiële steun, van het westen. Ook vandaag kwam Oekraïne impliciet en heel expliciet aan de orde tijdens SxSW 2022.

In eerste instantie tijdens de briljante presentatie van Amy Webb. Founder van het Future Today Institute. Voor de vijftiende keer presenteerde zij haar Tech Trends Report voor een afgeladen ballroom in het Austin Convention Center. Zij schetste de ontwikkelingen en mogelijke scenario’s op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI), de Metaverse /web 3.0 en synthetische biologie. Fascinerende. Tegelijk een wereld waar we feitelijk al middenin zitten. Het duurt niet lang meer voordat kunstmatige intelligentie zijn eigen beslissingen neemt bijvoorbeeld. Dan hebben de Artificial Intellegence systemen ons niet meer nodig. En over tien jaar kunnen we persoonlijke eigenschappen van individuen programmeren. Of we daar nu blij van moeten worden? ‘Computers and biology become one’, voorspelt Webb. De technologische mogelijkheden lijken grenzeloos. Zeker als we daar straks zelfs niet eens zelf meer over gaan. Scary. 

We lijken de grip op de digitalisering en technologisering te verliezen, zo was mijn take out. 

Later op de dag bleek die gedachte nog meer voeding te krijgen tijdens de sessie CyberWar  2022 From Eastern Europe to Across the Globe. Nicole Perlroth, die vakkundig werd geïnterviewd door Jonathan Reiber (senior director for cybersecurity) toonde zich uiterst somber over de huidige crisis in het oosten van Europa. Oekraïne. Perlroth is een gekend en gezaghebbend specialiste als het gaat om cybersecurity, digitale spionage en sabotage. Meer dan tien jaar werkte ze voor de New York Times.  Ook schreef ze This is How the tell my the world ends. 

Gedetailleerd beschreef ze hoe de Russen de Oekraïne de afgelopen jaren hebben gebruikt aIs proefgebied om hun cyberaanvallen en -sabotages uit te testen. Naast Poetins dreiging van het gebruik van kernwapens is de dreiging van cyberaanvallen niet veel minder gevaarlijk. Door van buiten in te grijpen in de Westerse technologische systemen kunnen de Russen hele infrastructuren compleet plat leggen. Van ziekenhuizen tot elektriciteitscentrales, van openbaar vervoer tot cruciale digitale veiligheidssystemen. Perlroth gebruikte het woord kwetsbaar opvallend veel. 

Een beetje somber dus. Want aan het einde van deze derde SxSW-dag werd ik mij nog meer bewust van het feit dat naast de klimaatcrisis ook sprake is van een bedreigende technologische crisis. 

Al napratend over deze derde dag liet mij ontvallen dat we met zijn allen druk bezig zijn om de wereld naar de gallemiezen te helpen. En dat we daar betrekkelijk weinig aan kunnen doen of invloed op kunnen uitoefenen. 

Of misschien toch wel. 

Het zou mooi zijn als wij vanuit onze eigen verantwoordelijkheid, passie en maatschappelijke betrokkenheid een Common Ground antwoord kunnen formuleren op in wat voor een wereld we willen leven. En dat we alle technologische mogelijkheden daarvoor op de juiste morele wijze voor inzetten. 

Of, om maar eens de laatste slide van Amy Webb van haar presentatie te citeren: 

This is the end. 

This is the beginning.


De ondoorgrondelijke wereld van Meow Wolf

[Door Pepijn Borgwat]

Toen ik mijn plan voor SXSW aan het maken was, stond Meow Wolf al vrij snel met watervaste stift gemarkeerd.
Meow Wolf is een kunstenaars collectief dat inmiddels bestaat uit ca. 500 actieve kunstenaars. Ze zijn gestart in Santa Fe, Mexico, waar Chadney Everett, Emily Montoya en een handvol andere kunstenaars een nieuwe, eigen kunstscene wilden beginnen. Ze huurden een loods en gingen aan de slag. Meestal ’s avonds en ’s nachts want er moest natuurlijk wel gewoon gewerkt worden. Elke maand was het weer feest als ze de huur van de loods bij elkaar hadden gesprokkeld. 

Flash forward naar vandaag. Meow Wolf kwam door puur toeval in aanraking met reclamebureau Wieden+Kennedy. Meow Wolf had namelijk een toneelstuk bedacht, gemaakt en opgevoerd over het reclamebureau achter de Old Spice commercials. In het stuk van Meow Wolf bestond dat reclamebureau uit 1 man, op het kantoor van Old Spice. Jason Kreher, die als creatief directeur van Wieden+Kennedy daadwerkelijk had meegewerkt aan de Old Spice commercials, ontdekte het toneelstuk en vond het zo briljant dat hij Meow Wolf benaderde voor een samenwerking. 

Terug naar Santa Fe. Al snel stond er een volledig schip in de loods. In de vele kamers in dat schip was alles mogelijk en kon alles gebeuren, en dat idee hebben ze vastgehouden. Na het schip kwam een huis (The house of enernal returns), daarna een supermarkt (Omega Mart) en recentelijk is daar een transit station bijgekomen (Convergence station).

Het idee is namelijk dat je bezoekers naar een plek laat komen die ze kennen of herkennen (een supermarkt) en waarvan ze de conventies snappen. En als je ze in die wereld hebt getrokken, kan je gaan spelen met de realiteit.

Meow Wolf kwam met het idee van een supermarkt en dat lag volledig in het  straatje van het commerciële reclamebureau Wieden+Kennedy, zij ontwikkelde de tongue in cheek huisstijl en absurdistische campagnes van OmegaMart. Voor de presentatie van de huisstijl huurden ze een leegstaande supermarkt, schoven ze wat met de meubels en bouwden ze een portal naar de oude kantine waar ze de presentatie gaven. Die bestond onder andere uit de slogan: ‘You have no idea what’s in store for you!’ En deze grand-opening spot: 
www.vimeo.com/50329053

Ze kochten paginagrote advertenties in de krant, waarbij ze op de ene helft reclame maakten voor een nieuwe supermarkt, en op de andere helft een fake artikel met een smear campagne tégen OmegaMart, en toen ze open gingen en de eerste bezoekers kwamen, dachten die ook dat het een echte supermarkt was. ‘Their faces melted when they saw what we actually were’. 

Meow Wolf weet op deze manier kunst te ‘verkopen’ aan mensen die kunst zelf niet opzoeken en zelden tot nooit een museum beginnen. En dat is geen bijvangst, dat is het doel. 

Dus ook in de supermarkt spelen ze weer met de verwachting van mensen, wat als basis dient voor de vreemde shit die ze kunnen doen: diepvriesvakken zijn portals naar andere dimensies, producten op schappen die beginnen te glitchen en een ‘difficult spill on isle 5’. 

In de campagne hebben ze besloten zo min mogelijk prijs te geven. Als je snel kijkt zie je ‘gewoon’ een supermarkt advertentie met normale producten, pas als je beter en langer kijkt zie je dat niks is wat het lijkt. ‘The less you say, the better’. 

How the Metaverse can Rebuild Society, but Better

[Door Jeroen van Erp]

Daar zit je dan. Bij de eerste van een eindeloze rij metaverse panels op SXSW2022. Een editie van het evenement waar heel veel over te zeggen is, maar daarover later wellicht meer. De titel was natuurlijk prikkelend, de zaal zat dan ook bommetje vol. De ‘guy at the door’ liet ons aanvankelijk niet binnen. ‘You won’t let us in on the metaverse? Are you telling me that the metaverse has a limited capacity?’ riep ik met mijn armen zwaaiend. Vertwijfeling in zijn ogen en daarna een lach. Drie minuten later zaten we binnen. 

Het was een panel. Dit is in de regel nooit ideaal vanwege de over het algemeen zwakke skills van de moderators op SXSW maar ook niet een gekke aanpak over een groot onderwerp, waarvan nog niemand weet wat het precies is en gaat doen. En waarvan het belang ons enigszins dwingend tussen de oren is gestopt door Mark Zuckerburg die natuurlijk ook maar per ongeluk de baas is geworden van een techreus. 

Ondergetekende heeft naar aanleiding van dit panel vier conclusies getrokken ten aanzien van the metaverse: 

1: we hebben (nog) geen idee

Het panel was in allerlei opzichten speculatief. Simpelweg omdat the metaverse (is het nu de metaverse, het metaverse of wellicht het metaversum?) er nog niet is. En als de panelleden er dan ook nog eens in zitten vanuit uiteenlopende belangen (e-commerce, communicatie, media) dan snap je dat het gesprek alle kanten op vloog. Iedereen die beweert het wel te weten is overigens een fantast. 

2: er is veel hoop

Zoals de titel al doet vermoeden werd er veel hoop uitgesproken. De hoop dat the metaverse het internet gaat redden. De hoop dat the metaverse mensen bij elkaar zal brengen zonder onderscheid. De hoop dat je in the metaverse jezelf kan zijn, kan handelen vanuit je ware identiteit, wellicht vanuit meerdere of wisselende identiteiten (…). Met name opmerkingen in de trant van dat laatste bezorgde me de kriebels. Hoop hebben is prima, maar als je niet kritisch blijft door continu vragen te stellen, ook aan jezelf, dan glijdt hoop langzaam richting naïviteit. Daar was in dit panel, vooral ook bij Aleatha Parker Wood van Amazon geen gebrek aan. Aanvankelijk was ik bang dat het panel een potpourri van tech-populistische stelligheden zou brengen - Zuckerberg style. Dat viel gelukkig mee, het was gewoon een sterk staaltje tech-optimisme. 

3:  weinig historisch besef

Schokkend is het feit dat in een dergelijke discussie weinig historisch besef aanwezig is. Geen idee of Zuckerberg bewust geen woord rept over William Gibson’s roman Neuromancer uit 1984. Het zou hem gesierd hebben om Gibson te citeren en te eren, al was het maar omdat ie het begrip cyberspace heeft geïntroduceerd en in zijn klassieker toch gewoon eigenlijk the metaverse al omschreef. Daarbij ging hij het laten zien van de mogelijke downside van een digitaal leven geenszins uit de weg. In dit panel kwamen de inzichten van Gibson niet ter sprake. En ook interessant dat niemand zich in de polemiek rond het nieuwe fenomeen zich afvraagt of the metaverse niet een tweede leven is van Second Life. En wat hebben we daarvan geleerd? Waar wel aan werd gerefereerd waren de werelden die gecreëerd zijn door de grote games. Het zou zo maar eens kunnen the metaverse van Meta daarnaar gemodelleerd is en dat dit Zuckerberg’s desperate poging is om alsnog een positie te verwerven tussen de gevestigde en uiterst succesvolle 3d game werelden. 

4: geen gedeeld waardenstelsel leidt tot problemen

Als wilt dat een gedeelde ruimte/entiteit, fysiek of digitaal, geen zootje wordt, dan moet je met elkaar afspreken vanuit welk waardenstelsel je gaat denken en handelen. Dat geldt voor een land, dat geldt voor organisaties, dat geldt voor bedrijven, dat geldt voor gezinnen en dat geldt dus ook voor nieuwe entiteiten waarvan de manifestatie nog niet helemaal is bepaald. Hier zit in mijn ogen Zuckerbergs grootste probleem: het waardenstelsel van Facebook (als dat er al is…) is niet door alle stakeholders gedragen en gedeeld. Facebook zelf, de adverteerders en de gebruikers zitten er allemaal anders in, wat dus continu leidt tot conflicten. The metaverse ontbeert eigenaarschap en je kunt gevoeglijk aannemen dat de vraag over het waardenstelsel nu niet interessant is voor alle dolle tech-honden die alleen maar geïnteresseerd zijn in technologische toepassingen zonder zich af te vragen wat de gevolgen op langere termijn zijn en waarbij een duidelijk kompas om beslissingen op te baseren ontbreekt. Ik voorzie dat we over 5 jaar weer in dezelfde zaal zitten in een panel met de titel: Why the metaverse didn’t live up to the promise, of zelfs Why the metaverse failed miserably. 

---------

Hilton Austin Downtown – Salon K, 12 maart 2022

Aleatha Parker Wood, Principal Privacy Enginee, Amazon Web Services

Taj Reid, Global Chief Experience Officer – Edelman Austin

Adi Robertson, Senior Reporte – The Verge

Darren Shou, Chief Technology Officer – NortonLifeLock