[Door Gerard Dielessen]
Laat ik dit stukje na drie dagen SxSW beginnen met een bekentenis.
Ik ben wat somber.
Dat zit zo. Al direct na aankomst in de Verenigde Staten leek de oorlog in Oekraïne heel ver weg. Raar. Toen de Russen Oekraïne binnenvielen op 24 februari werd ik met ik met newsalert van de NOS wakker in Praag. Het ongelooflijke gebeurde. Oorlog in Europa na 77 jaar. Ook bijzonder om dat in een voormalig Oost-Europees land te moeten horen. Als nieuwsjunk volgde ik sindsdien iedere ontwikkeling met een toenemend gevoel van ongeloof. Een boze droom die waar blijkt te zijn.
Ik had zelfs twijfels om naar de VS te gaan. Kan dat wel? Een ondefinieerbaar gevoel. Maar heeft het dan zin om thuis te blijven? Niet echt natuurlijk.
Na twee dagen SxSW in Austin, Texas leek de intense beleving van hetgeen zich zo’n kleine 2000 kilometer van mijn woonplaats Oosterbeek afspeelde toch even aan inflatie (of zoiets) onderhevig. Natuurlijk werd het woord Oekraïne in de verschillende sessies genoemd. Maar aanvankelijk niet met de urgentie die je misschien wel zou mogen verwachten. De wereldvrede staat immers op het spel.
Tot dat gisteren aan het einde van de dag eurocommissaris Margarethe Vestager als eerste uitgebreid stilstond bij de onvoorstelbare oorlog en de indrukwekkende vastberadenheid van het Oekraïnse volk om hun land en democratie tot het bittere einde te verdedigen. Met massieve, vooral financiële steun, van het westen. Ook vandaag kwam Oekraïne impliciet en heel expliciet aan de orde tijdens SxSW 2022.
In eerste instantie tijdens de briljante presentatie van Amy Webb. Founder van het Future Today Institute. Voor de vijftiende keer presenteerde zij haar Tech Trends Report voor een afgeladen ballroom in het Austin Convention Center. Zij schetste de ontwikkelingen en mogelijke scenario’s op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI), de Metaverse /web 3.0 en synthetische biologie. Fascinerende. Tegelijk een wereld waar we feitelijk al middenin zitten. Het duurt niet lang meer voordat kunstmatige intelligentie zijn eigen beslissingen neemt bijvoorbeeld. Dan hebben de Artificial Intellegence systemen ons niet meer nodig. En over tien jaar kunnen we persoonlijke eigenschappen van individuen programmeren. Of we daar nu blij van moeten worden? ‘Computers and biology become one’, voorspelt Webb. De technologische mogelijkheden lijken grenzeloos. Zeker als we daar straks zelfs niet eens zelf meer over gaan. Scary.
We lijken de grip op de digitalisering en technologisering te verliezen, zo was mijn take out.
Later op de dag bleek die gedachte nog meer voeding te krijgen tijdens de sessie CyberWar 2022 From Eastern Europe to Across the Globe. Nicole Perlroth, die vakkundig werd geïnterviewd door Jonathan Reiber (senior director for cybersecurity) toonde zich uiterst somber over de huidige crisis in het oosten van Europa. Oekraïne. Perlroth is een gekend en gezaghebbend specialiste als het gaat om cybersecurity, digitale spionage en sabotage. Meer dan tien jaar werkte ze voor de New York Times. Ook schreef ze This is How the tell my the world ends.
Gedetailleerd beschreef ze hoe de Russen de Oekraïne de afgelopen jaren hebben gebruikt aIs proefgebied om hun cyberaanvallen en -sabotages uit te testen. Naast Poetins dreiging van het gebruik van kernwapens is de dreiging van cyberaanvallen niet veel minder gevaarlijk. Door van buiten in te grijpen in de Westerse technologische systemen kunnen de Russen hele infrastructuren compleet plat leggen. Van ziekenhuizen tot elektriciteitscentrales, van openbaar vervoer tot cruciale digitale veiligheidssystemen. Perlroth gebruikte het woord kwetsbaar opvallend veel.
Een beetje somber dus. Want aan het einde van deze derde SxSW-dag werd ik mij nog meer bewust van het feit dat naast de klimaatcrisis ook sprake is van een bedreigende technologische crisis.
Al napratend over deze derde dag liet mij ontvallen dat we met zijn allen druk bezig zijn om de wereld naar de gallemiezen te helpen. En dat we daar betrekkelijk weinig aan kunnen doen of invloed op kunnen uitoefenen.
Of misschien toch wel.
Het zou mooi zijn als wij vanuit onze eigen verantwoordelijkheid, passie en maatschappelijke betrokkenheid een Common Ground antwoord kunnen formuleren op in wat voor een wereld we willen leven. En dat we alle technologische mogelijkheden daarvoor op de juiste morele wijze voor inzetten.
Of, om maar eens de laatste slide van Amy Webb van haar presentatie te citeren:
This is the end.
This is the beginning.