Margarethe Verstager: vrijwillig doen de big tech bedrijven niet genoeg

[Door Gerard Dielessen]

Aan het einde van de tweede SxSW22 dag legde Eurocommissaris Margarethe Vestager op overtuigende en inspirerende wijze uit dat dat de technologisering van onze samenleving bedoeld is om het publiek te dienen en niet andersom. Ondanks de vele boetes, discussies en waarschuwingen is de Deense politica ervan overtuigd dat de big tech bedrijven er alles aan doen om hun eigen wetten en regels te maken en zich het liefst niet willen aantrekken van de  democratische rechtsorde. 

In een van de grote zalen van Downtown Hilton werd Verstager op uitmuntende wijze geïnterviewd door Sara Eisen, anchor van CNBC. De 37-jarige presentator was nieuwsgierig, stelde gewoon verstandige vragen (wat in de journalistiek, zo lijkt het, steeds minder gebeurt omdat journalisten vooral hun eigen opvattingen kwijt willen), beheerste de materie en er ontstond een hartstikke mooi gesprek tussen twee vrouwen die wisten waar ze het over hadden. 

Verstager was in vorm ver van haar Brusselse huis. Authentiek, integer en zeer geloofwaardig bovendien. Geel blauw vlaggetje op haar kleding als teken van onvoorwaardelijke solidariteit aan de Oekraïne. Uiteraard ging het ook even over de situatie in Europa, waar het oorlog is. De situatie voor Europa verandert met het uur. De situatie voor de wereld verandert met het uur. We moeten vechten voor het behoud van onze democratie, zo zei ze met veel zorg in haar stem.

Terug naar inhoudelijke boodschap. Regulering, regulering en nog eens regulering is nodig om de macht van de grote technologie bedrijven aan banden te leggen, in te perken. Want vanzelf gaat dat bepaald niet. Vrijwillig doen ze niet genoeg. Met veel gevoel voor understatement repliceerde ze: ‘If you have great power, you have also great responsibility.’ En juist aan dat laatste schort het heel erg, vindt de eurocommissaris. En: ‘We need democracy in a digital world!’

De komende twee jaar zal de Europese Commissie de wetgeving voor die digitale wereld (lees: voor de Googles, Amazons en Apples van deze wereld) verder aanscherpen. Wat in de offline wereld geldt zou ook moeten gelden voor de online wereld, simpel gezegd.

En dat is allemaal hard nodig natuurlijk. Het is wat mij betreft hartstikke goed dat we een eurocommissaris hebben die heel goed in de gaten heeft dat de moraliteit die de digitalisering en technologisering van de samenleving gratis met zich meebrengt onder grote druk is komende te staan. En die ontwikkeling stopt niet meer, weten we allemaal. Web 3.0, metaverse etc. Privacy, algoritmes, winnende businessmodellen, cyberattacks. Allemaal niet in het belang van het grote publiek. Niet bepaald ontwikkelingen waarmee de democratie, zoals wij die in het algemeen zien, is gediend. Integendeel.

Verstager praatte ook niet bepaald met meel in de mond. Op de verstandige vragen van Sara Eisen antwoordde ze bijvoorbeeld dat in een land als China de technologie wordt ingezet als middel om de staat te dienen. In Europa is dat precies andersom. Bij ons zou de techniek in dienst moeten staan van de ontwikkeling van het publiek. Interessant was haar vergelijking qua impact met de klimaatproblematiek waarmee we hebben te maken. Vergelijkbaar, vond ze. Als we nu de zaken rond technologie en klimaat niet aanpakken, dan hebben hebben de toekomstige generaties daar behoorlijk last van, om nog zelf maar eens een understatement te gebruiken.

Nog een mooi debat hadden Verstager en Eisen over de situatie in de Verenigde Staten. Want, zo zei de financial anchor van CNBC, in de US houden we niet zo van regulering, wetgeving etc. We don’t like it.’ Verstager legde uit dat we daar in Europa juist helemaal niet bang voor zijn. Je voelde het jaloerse gevoel resoneren in de zaal vol vooruitstrevende Amerikanen.

‘Wat zijn je drijfveren’, vroeg Sara Eisen aan het einde van het gesprek aan Margarethe Vestager. 

‘Ervoor zorgen dat ik mensen verschillende mogelijkheden geef, dat ze verschillende deuren kunnen openen.’ Mooie woorden woorden aan het einde van een prachtig gesprek tussen twee zeer professionele vrouwen met vanuit hun eigen verantwoordelijkheid.

Roeland Stekelenburg concludeerde het juist na afloop: ‘Ik ben trots om Europeaan te zijn.’ 

Hear, hear…